Trong lập trình di động, chúng ta thường được nghe đến các khái niệm như mobile native, web-based hay hybrid app. Đặc biệt hiện nay phần đông các lập trình viên mobile chọn làm về ứng dụng native. Vậy mobile native là gì? Mobile native có ưu điểm gì là được phần đông mobile dev lựa chọn. Bài viết này mình sẽ cùng các bạn phân tích để tìm hiểu rõ hơn vấn đề này nhé.
Mobile native là gì?
Mobile native là thuật ngữ dùng để chỉ những ứng dụng được viết bằng ngôn ngữ lập trình tương ứng cho từng nền tảng hệ điều hành mobile. Như chúng ta biết hiện nay thì 2 nền tảng mobile chiếm thị phần lớn nhất là Android của Google và iOS của Apple. Số liệu năm 2022 cho thấy 2 nền tảng này chiếm đến hơn 99% thị phần trong thị trường mobile toàn cầu.
2 ông lớn Google và Apple đều trang bị cho lập trình viên của họ những bộ công cụ, IDE, ngôn ngữ lập trình của riêng mình: với Android là bộ Android Studio, có thể viết bằng Java hay Kotlin; còn iOS được Apple trang bị IDE Xcode và viết bằng Objective-C hoặc Swift.
Điểm mấu chốt ở đây là mỗi ứng dụng mobile native khi được viết phải viết bằng 1 ngôn ngữ cố định và chỉ chạy được trên 1 nền tảng cố định; không thể mang code đó sang chạy lên 1 hệ điều hành khác được. Ví dụ bạn lựa chọn viết 1 ứng dụng native iOS bằng ngôn ngữ Swift; bạn chỉ có thể chạy nó trên các thiết bị sử dụng hệ điều hành iOS (như iPhone, iPad, …) của Apple, không có cách nào để build lại hay tái sử dụng code để chạy ứng dụng đó trên 1 thiết bị cài hệ điều hành Android.
Ưu điểm của Mobile native
- Là con đẻ của các hệ điều hành
Google và Apple hàng năm đều phát triển các phiên bản mới của hệ điều hành Android và iOS, và đương nhiên các tool, IDE, SDK, các tính năng mới nhất của hệ điều hành sẽ được tích hợp trong đó. Các lập trình viên native sẽ được hỗ trợ đầy đủ nhất về tài liệu, các features mới thuộc riêng về hệ sinh thái của từng nền tảng.
- Hiệu năng tối ưu
Đây là yếu tố quan trọng nhất khi một nhà phát hành lựa chọn nền tảng để phát triển ứng dụng của họ. Thực tế các ứng dụng viết ở dạng cross-platform vẫn phải sử dụng 1 cầu nối giao tiếp (ví dụ như react native phải sử dụng JS bridge) hoặc chạy trên 1 nền tảng ứng dụng có sẵn trong hệ điều hành (ví dụ như web-based app chạy trên các nền tảng browsers); điều đó khiến cho hiệu năng của các ứng dụng đó bị giảm sút đi khá nhiều so với các ứng dụng viết bằng native app.
- Khả năng giao tiếp phần cứng
Ứng dụng mobile native có ưu điểm lớn trong tác vụ cần phải giao tiếp với phần ứng: ví dụ như Camera, GPS, các cảm biến của thiết bị như vân tay, con quay hồi chuyển, gia tốc, … hay khi cần phải truy cập vào các quyền sử dụng thiết bị như đọc ghi file, láy thông tin danh bạ, truy cập tin nhắn, thông tin cuộc gọi, … Khó khăn dành cho các ứng dụng cross-platform hay hybrid là việc phần cứng của 2 nền tảng nói trên khác nhau, cách truy cập, xin quyền và sử dụng cũng khác nhau; vì thế thực tế lúc này đoạn code các bạn xử lý cũng cần phải viết dạng if … else… cho mỗi nền tảng.
Khi nào nên sử dụng Mobile Native
Đối với 1 một nhà phát triển cần xây dựng ứng dụng của họ cho việc tiếp cận và thử nghiệm thị trường, lúc này yếu tố rút ngắn thời gian ra mắt sản phẩm là điều quan trọng nhất. Lúc đó việc lựa chọn phương án sử dụng cross-platform hay hybrid app là điều được ưu tiên hơn. Với mobile native, chúng ta sẽ có thể tạo ra được các ứng dụng 1 cách ổn định, tối ưu hóa về hiệu năng và trải nghiệm sử dụng; vì thế thường các nhà phát hành khi muốn đưa ra ứng dụng cung cấp cho khách hàng 1 trải nghiệm tốt sẽ lựa chọn phương án này. Các ứng dụng cần xử lý nhiều tác vụ nặng, hay giải quyết các bài toán phức tạp như thương mại điện tử, chỉnh sửa xử lý video, … sẽ thường được phát triển bằng ngôn ngữ native.
Kinh nghiệm khi bắt đầu học Mobile Native
- Như đã đề cập ở trên, nếu bạn có định hướng theo đuổi trở thành 1 lập trình viên mobile native, trước hết hãy xác định nền tảng mà bạn sẽ làm: Android hay iOS. Tất nhiên bạn có thể học song song cả 2 cùng lúc tuy nhiên lời khuyên dành cho bạn là hãy làm tốt 1 thứ trước, sau đó việc học ngôn ngữ còn lại sẽ trở lên dễ dàng hơn.
- Việc lựa chọn nền tảng cũng phụ thuộc hay quyết định thiết bị mà bạn sẽ trang bị để học tập: nếu chọn iOS, bắt buộc phải có macbook và các thiết bị chạy iOS như iPhone, iPad, ngược lại thì Android có thể chạy tốt trên các hệ điều hành Window, MacOS hay Linux nên bạn có nhiều sự lựa chọn hơn.
- Về ngôn ngữ, theo xu hướng hiện tại thì với Android chúng ta nên sử dụng Kotlin, iOS thì sử dụng Swift để lập trình. Các bạn nên tự đọc tài liệu và hoàn thành các bài học được thiết kế sẵn cho từng ngôn ngữ:
- Android Kotlin: https://developer.android.com/courses/android-basics-kotlin/course
- iOS Swift: https://developer.apple.com/tutorials/swiftui
- Sau khi trang bị được đầy đủ kiến thức cơ bản về ngôn ngữ, cũng như thao tác với các IDE của từng nền tảng; hãy bắt đầu vào những project thực tế và tạo ra các ứng dụng mà bạn mong muốn. Lúc này bạn cũng dễ dàng apply vào các công ty, join vào các dự án về mobile native để nâng cao khả năng cũng như hiểu biết sâu hơn về ngành.
Hy vọng bài viết này đã mang đến cho các bạn cái nhìn tổng quát về việc phát triển ứng dụng di động trên nền tảng native. Mobile native là gì chắc chắn vẫn sẽ là từ khóa hot trong thời gian tới dành cho các bạn có định hướng trở thành lập trình viên di động. Cảm ơn các bạn đã theo dõi, hẹn gặp lại các bạn trong các bài viết tiếp theo cùng chủ đề lập trình di động này.
Bài viết đăng trên blog TopDev